Wychowanie do życia

Wychowanie do życia w rodzinie to jedno z najważniejszych zagadnień, które od lat podejmowane jest w szkołach gimnazjalnych oraz szkołach ponadgimnazjalnych. Przedmiot ten nie tylko poświęcony jest relacjom w rodzinie, ale również kwestiom seksualności, odmienności seksualnej, tolerancji czy też zrozumienia. Wychowanie do życia w rodzinie to przedmiot, który pojawił się w polskich szkołach po roku 2000 – wtedy jednak nie do końca było wiadomo, kto ma go nauczać i w jaki sposób – nie było przecież podręczników. Sytuacja zmieniała się wraz z upływem lat – obecnie wychowanie do życia w rodzinie to przedmiot obieralny, to znaczy taki, w którym uczestnictwo uczniów musi być potwierdzone przez podpisy przynajmniej jednego rodzica. Obecnie wychowanie do życia to przedmiot, który wzbudza wiele kontrowersji, pomimo znaczącego uporządkowania nie tylko wykładanej wiedzy, ale kwestii związanej z podręcznikiem. Wiele sponsorów dotyczy samych nauczycieli, którzy podczas lekcji powinni zachować bezstronność, jednak istnieje wiele doniesień, iż przedmioty te są prywatnym polem do wygłaszania własnych teorii przez nauczycieli.

Co znajdziemy w podręczniku dedykowanemu przedmiotowi wychowanie do życia w rodzinie? Przede wszystkim informacje o roli rodziny w naszym życiu, jak również tym, jak wyglądają stosunki rodzinne pomiędzy rodzicami, rodzeństwem czy też rodzicami a dziećmi. W podręczniku nie braknie przykładów zachowań dysfunkcyjnych, przykładów konkretnych patologii. Książka poświęca również wiele miejsca na zachowania seksualne – tłumaczy czym są mniejszości seksualne, jak również pokazuje, iż na świecie występują pary zarówno heteroseksualne, jak i homoseksualne. Co istotne, zadaniem książki jest jedynie pokazanie tych grup, a nie ich ocenianie. Innymi problemami, na które wskazują autorzy książek jest narkomania, problem braku komunikacji w domach, przemoc w rodzinie, przemoc fizyczna i psychiczna. Książki często uzupełniane są materiałami takimi jak nagrania czy pytania, mające zachęcić do dyskusji pomiędzy uczniami. Zadaniem przedmiotu jest również możliwość wypowiedzenia się uczniów na konkretne tematy. Wychowanie do życia w rodzinie ma dawać szansę na pokazanie swojego stanowiska.

Wychowanie do życia w rodzinie to przedmiot problematyczny – pomimo wielu lat nauczania nadal nie znaleziono spójnej formuły, która harmonijnie łączyłaby teorię oraz praktykę. Wielu pedagogów apeluje o całkowitą zmianę formuły tego przedmiotu, aby był on dopasowany przede wszystkim do rozwoju emocjonalnego grup, w których jest wykładany. Wychowanie do życia w rodzinie to również przedmiot, który ma skłaniać do dyskusji i wymiany poglądów – to jednak od dawna jest bolączką polskich szkół, gdzie nie uczy się dzieci dyskutowania. Pedagodzy podkreślają, iż wymiana poglądów młodych pozwala również na lepsze poznanie się w grupie rówieśników. Przedmiot ten, jak się prognozuje, wymaga jednak wielu istotnych zmian, nie tylko pod względem programowym, ale przede wszystkim mentalności osób odpowiedzialnych za jego prowadzenie.